Với sự phát triển của các mô hình kinh doanh nhỏ như bán hàng online, dịch vụ lưu trú (homestay, Airbnb) hay văn phòng cá nhân, nhiều người thắc mắc liệu căn hộ chung cư có được sử dụng để đăng ký kinh doanh không. Bài viết này của Civillaw sẽ giải đáp chi tiết câu hỏi trên, dựa trên quy định pháp luật mới nhất tại Việt Nam, đồng thời hướng dẫn thủ tục và lưu ý quan trọng để bạn thực hiện đúng quy trình.
Căn hộ chung cư có được đăng ký kinh doanh không?
Việc sử dụng căn hộ chung cư để đăng ký kinh doanh phụ thuộc vào mục đích sử dụng của chung cư và các quy định pháp luật hiện hành. Dưới đây là các văn bản pháp luật chính bạn cần biết:
Theo khoản 3 ĐIều 2 Luật Nhà ở 2023: Nhà chung cư là nhà ở có từ 02 tầng trở lên, có nhiều căn hộ, có lối đi, cầu thang chung, có phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung và hệ thống công trình hạ tầng sử dụng chung cho gia đình, cá nhân, tổ chức, bao gồm nhà chung cư được xây dựng với mục đích để ở và nhà chung cư được xây dựng có mục đích sử dụng hỗn hợp.
Theo điểm c khoản 8 Điều 3 Luật Nhà ở 2023 có quy định cấm hành vi: Tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần sở hữu chung, sử dụng chung của nhà chung cư; sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở; thay đổi, làm hư hại kết cấu chịu lực; chia, tách căn hộ không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.
Theo quy định trên, Luật Nhà ở 2023 cho phép sử dụng căn hộ trong các dự án chung cư mục đích hỗn hợp (kết hợp ở và kinh doanh) để đăng ký kinh doanh, miễn là tuân thủ quy định. Cần lưu ý rằng với các căn chung cư có mục đích để ở thôi thì không được dùng để đăng ký kinh doanh.
Điều 42 quy định trụ sở chính của doanh nghiệp phải nằm ở địa chỉ hợp pháp, có địa giới hành chính rõ ràng. Căn hộ chung cư chỉ để ở không được sử dụng làm trụ sở công ty, trừ trường hợp chung cư có mục đích hỗn hợp.
Tóm lại, bạn chỉ có thể đăng ký kinh doanh tại căn hộ chung cư nếu chung cư đó được phê duyệt với mục đích sử dụng hỗn hợp. Nếu không, việc sử dụng căn hộ để kinh doanh là vi phạm pháp luật. Trong nhiều trường hợp, các cơ quan quản lý nhà ở và chính quyền địa phương có thể từ chối đăng ký kinh doanh hoặc trụ sở doanh nghiệp tại căn hộ chung cư nếu không phù hợp với quy định pháp luật.
Trường hợp nào được phép đăng ký kinh doanh tại căn hộ chung cư?
Không phải mọi căn hộ chung cư đều có thể dùng để đăng ký kinh doanh. Dưới đây là các trường hợp cụ thể:
Chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp
Nếu dự án chung cư được cấp phép với mục đích hỗn hợp (kết hợp ở và kinh doanh), bạn có thể:
Đăng ký hộ kinh doanh cá thể để kinh doanh các ngành nghề như dịch vụ lưu trú, văn phòng tư vấn, hoặc bán hàng online.
Sử dụng căn hộ làm địa điểm kinh doanh cho các hoạt động không yêu cầu cơ sở vật chất phức tạp.
Ví dụ: Một số chung cư cao cấp như Vinhomes, Landmark 81, hoặc Times City thường có tầng thương mại hoặc căn hộ được thiết kế cho mục đích hỗn hợp, phù hợp để đăng ký kinh doanh.
Kinh doanh dịch vụ lưu trú (homestay, Airbnb)
Kinh doanh lưu trú ngắn hạn tại căn hộ chung cư là một xu hướng phổ biến. Bạn có thể đăng ký kinh doanh mô hình này nếu:
Chung cư có mục đích hỗn hợp hoặc cho phép kinh doanh dịch vụ lưu trú.
Bạn đăng ký hộ kinh doanh cá thể và nộp thuế đầy đủ.
Tuân thủ nội quy chung cư, đảm bảo an ninh và không gây ảnh hưởng đến cư dân khác.
Lưu ý: Một số chung cư có thể yêu cầu bạn xin phép ban quản lý trước khi vận hành homestay.
Hạn chế khi kinh doanh tại chung cư
Không được phép kinh doanh các ngành nghề:
Gây ô nhiễm môi trường (như sản xuất thực phẩm, hóa chất).
Gây tiếng ồn (như quán karaoke, cửa hàng sửa chữa).
Liên quan đến vật liệu dễ cháy nổ (như kinh doanh gas, xăng dầu).
Căn hộ chỉ để ở không được dùng làm trụ sở công ty hoặc kinh doanh các hoạt động không liên quan đến ở.
Các lưu ý quan trọng khi đăng ký kinh doanh tại chung cư
Để tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo hoạt động kinh doanh thuận lợi, bạn cần lưu ý:
Kiểm tra mục đích sử dụng của chung cư:
Liên hệ chủ đầu tư, ban quản lý, hoặc cơ quan quản lý nhà nước để xác nhận chung cư có mục đích hỗn hợp hay không.
Nếu không rõ, bạn có thể tra cứu thông tin trong giấy phép xây dựng của dự án.
Nộp thuế và tuân thủ pháp luật:
Khi kinh doanh tại chung cư, bạn phải kê khai và nộp thuế theo quy định (thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, hoặc thuế thu nhập cá nhân).
Đăng ký tạm trú/tạm vắng cho khách nếu kinh doanh dịch vụ lưu trú.
Tránh vi phạm nội quy chung cư:
Không gây tiếng ồn, ô nhiễm, hoặc làm ảnh hưởng đến cư dân xung quanh.
Thường xuyên trao đổi với ban quản lý để đảm bảo hoạt động kinh doanh được chấp thuận.
Hậu quả nếu vi phạm:
Sử dụng căn hộ sai mục đích có thể bị phạt hành chính từ 20 – 40 triệu đồng theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP. Bị yêu cầu dừng kinh doanh hoặc chuyển trụ sở ra khỏi chung cư.
Giải pháp thay thế nếu không được đăng ký kinh doanh tại chung cư
Thuê mặt bằng thương mại:
Các tầng thương mại hoặc shophouse trong chung cư thường được thiết kế dành riêng cho kinh doanh, phù hợp để đăng ký hộ kinh doanh hoặc trụ sở công ty.
Ví dụ: Tầng 1-3 của nhiều chung cư thường là khu vực thương mại.
Đăng ký địa điểm kinh doanh khác:
Sử dụng địa chỉ nhà riêng, văn phòng cho thuê, hoặc các không gian làm việc chung (co-working space) để đăng ký kinh doanh.
Một số dịch vụ văn phòng ảo cũng hỗ trợ đăng ký địa chỉ kinh doanh hợp pháp.
Chuyển sang mô hình kinh doanh trực tuyến:
Nếu không thể đăng ký kinh doanh tại chung cư, bạn có thể tập trung vào các mô hình kinh doanh online như bán hàng qua mạng xã hội, làm việc từ xa, hoặc sử dụng kho hàng riêng.
Câu hỏi thường gặp
Căn hộ chung cư có thể làm văn phòng không?
Có, nếu chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp và được sự đồng ý của ban quản lý. Tuy nhiên, bạn chỉ nên làm văn phòng nhỏ, không phù hợp cho các công ty lớn với nhiều nhân viên.
Có thể đăng ký kinh doanh Airbnb tại chung cư không?
Có, nếu chung cư cho phép kinh doanh dịch vụ lưu trú và bạn đăng ký hộ kinh doanh cá thể. Hãy đảm bảo bảo nộp thuế và tuân thủ nội quy chung cư.
Làm thế nào để để biết chung cư có mục đích hỗn hợp?
Kiểm tra giấy phép xây dựng, hợp đồng mua bán, hoặc liên hệ trực tiếp với chủ đầu tư hoặc ban quản lý để xác nhận thông tin.
Nếu sử dụng căn hộ sai mục đích thì bị phạt bao nhiêu?
Theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến 40 triệu đồng và bạn có thể bị yêu cầu dừng kinh doanh.
Căn hộ chung cư có thể được đăng ký kinh doanh nếu thuộc dự án có mục đích sử dụng hỗn hợp và bạn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật cũng như nội quy chung cư. Tuy nhiên, việc kiểm tra kỹ mục đích sử dụng của chung cư và thực hiện đúng thủ tục là điều kiện tiên quyết để tránh rủi ro pháp lý. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về việc đăng ký kinh doanh tại căn hộ chung cư. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hướng dẫn chi tiết, hãy để lại câu hỏi để được Công ty Luật Civillaw hỗ trợ!
