Bạn đang ấp ủ ý định mở một cửa hàng nhỏ như quán cà phê, shop quần áo hay tiệm tạp hóa nhưng băn khoăn không biết liệu có cần đăng ký kinh doanh hay không? Đây là câu hỏi phổ biến mà nhiều người mới bắt đầu kinh doanh thường gặp. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật không chỉ giúp bạn tránh rủi ro pháp lý mà còn đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra thuận lợi và bền vững. Trong bài viết này, Civillaw sẽ giải đáp chi tiết câu hỏi “Mở cửa hàng nhỏ có cần đăng ký kinh doanh không?”, cung cấp thông tin giải đáp. .
Mở cửa hàng nhỏ có cần đăng ký kinh doanh không?
Theo quy định pháp luật Việt Nam, cụ thể là Nghị định 39/2007/NĐ-CP và Nghị định 01/2021/NĐ-CP, việc mở cửa hàng nhỏ có cần đăng ký kinh doanh hay không phụ thuộc vào hình thức kinh doanh và quy mô hoạt động. Nói một cách đơn giản:
Không bắt buộc đăng ký kinh doanh: Nếu bạn kinh doanh nhỏ lẻ, không có địa điểm cố định hoặc hoạt động mang tính tạm thời (ví dụ: bán hàng rong, quà vặt).
Bắt buộc đăng ký kinh doanh: Nếu cửa hàng của bạn có địa điểm cố định, hoạt động thường xuyên và lâu dài (như tiệm tạp hóa, quán ăn, shop quần áo).
Việc đăng ký kinh doanh không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích về mặt pháp lý và kinh doanh. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết các trường hợp cụ thể dưới đây.
Những trường hợp không cần đăng ký kinh doanh
Theo Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP, một số hình thức kinh doanh nhỏ lẻ không bắt buộc phải đăng ký kinh doanh. Cụ thể:
Buôn bán rong, quà vặt: Ví dụ, bán bánh mì, trà đá, hoa quả dạo trên đường phố hoặc tại các khu chợ tạm.
Buôn chuyến: Mua hàng từ nơi này và bán ở nơi khác, không có cửa hàng cố định.
Kinh doanh lưu động: Các hoạt động như bán hàng trên xe đẩy, xe tải nhỏ.
Dịch vụ nhỏ lẻ: Bao gồm các công việc như trông xe, cắt tóc vỉa hè, đánh giày, bán vé số.
Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp hoặc làm muối: Những hộ có thu nhập thấp, không kinh doanh thương mại hóa sản phẩm.
Lưu ý: Mặc dù không cần đăng ký kinh doanh, bạn vẫn phải tuân thủ các quy định về thuế môn bài, an toàn thực phẩm, và an ninh trật tự tại địa phương. Ví dụ, nếu bạn bán trà đá vỉa hè, bạn cần đảm bảo vệ sinh và xin phép sử dụng vỉa hè từ chính quyền địa phương.
Những trường hợp bắt buộc đăng ký kinh doanh
Nếu cửa hàng nhỏ của bạn thuộc các trường hợp sau, bạn bắt buộc phải đăng ký kinh doanh:
Cửa hàng có địa điểm cố định: Ví dụ, tiệm tạp hóa, quán cà phê, shop quần áo, tiệm sửa xe tại một địa chỉ cụ thể.
Hoạt động kinh doanh thường xuyên, lâu dài: Bất kỳ hoạt động nào diễn ra liên tục, không mang tính tạm thời.
Ngành nghề có điều kiện: Một số lĩnh vực như kinh doanh thực phẩm (quán ăn, quán cà phê) yêu cầu thêm Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo Luật An toàn thực phẩm 2010.
Hậu quả nếu không đăng ký: Theo Nghị định 122/2021/NĐ-CP, có thể phạt tiền từ 5.000.000 VND – 10.000.000 VND nếu không đăng ký thành lập hộ kinh doanh trong những trường hợp phải đăng ký theo quy định
Ví dụ: Nếu bạn mở một quán cà phê nhỏ tại nhà với bàn ghế cố định và hoạt động hàng ngày, bạn cần đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể để hợp pháp hóa hoạt động.
Thủ tục đăng ký kinh doanh cho cửa hàng nhỏ
Đối với cửa hàng nhỏ, hình thức hộ kinh doanh cá thể là lựa chọn phổ biến nhất vì thủ tục đơn giản, chi phí thấp và phù hợp với quy mô nhỏ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về thủ tục đăng ký kinh doanh:
Hồ sơ cần chuẩn bị đăng ký kinh doanh cho cửa hàng nhỏ
Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau:
Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh: Phụ lục III – 1 kèm theo Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT.
Bản sao CCCD/Hộ chiếu: Của chủ hộ kinh doanh.
Hợp đồng thuê nhà hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Nếu cửa hàng không phải là nhà riêng của bạn, cần có hợp đồng thuê nhà hợp lệ.
Giấy tờ bổ sung (nếu có): Tùy ngành nghề, ví dụ như Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho quán ăn.
Quy trình đăng ký kinh doanh cho cửa hàng nhỏ
Nộp hồ sơ: Từ ngày 1/7/2025, nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã.
Xử lý hồ sơ: Cơ quan sẽ xem xét và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong vòng 3-5 ngày làm việc nếu hồ sơ hợp lệ.
Nhận kết quả: Sau khi được cấp giấy chứng nhận, bạn cần nộp thuế môn bài (khoảng 300.000-1.000.000 VNĐ/năm, tùy doanh thu).
Chi phí đăng ký kinh doanh cho cửa hàng nhỏ
Phí đăng ký: Khoảng 100.000 VNĐ (tùy địa phương).
Chi phí khác: Có thể bao gồm chi phí công chứng hợp đồng thuê nhà hoặc tư vấn pháp lý, tổng cộng khoảng 1.000.000-1.500.000 VNĐ.
*Lưu ý: Bảng giá trên (chưa bao gồm VAT) và mang tính chất tham khảo, để biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ qua Hotline: 0778.889.688 để được báo giá mới nhất.
Lợi ích của việc đăng ký kinh doanh là gì?
Việc đăng ký kinh doanh mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cửa hàng nhỏ của bạn:
Hoạt động hợp pháp: Tránh bị phạt và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
Tăng uy tín: Khách hàng và đối tác sẽ tin tưởng hơn khi bạn có giấy phép kinh doanh rõ ràng.
Quyền lợi tài chính: Dễ dàng mở tài khoản ngân hàng doanh nghiệp, vay vốn hoặc tham gia các chương trình hỗ trợ kinh doanh.
Mở rộng cơ hội: Nếu muốn mở rộng quy mô hoặc xuất nhập khẩu, giấy phép kinh doanh là điều kiện bắt buộc.
Ví dụ: Một cửa hàng tạp hóa đã đăng ký kinh doanh có thể ký hợp đồng cung cấp hàng hóa với các công ty lớn, trong khi cửa hàng không đăng ký sẽ khó làm được điều này.
Các lưu ý quan trọng khi mở cửa hàng nhỏ
Để đảm bảo hoạt động kinh doanh suôn sẻ, bạn cần lưu ý các điểm sau:
Nộp thuế đúng quy định:
Hộ kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
Mức thuế môn bài: 300.000-1.000.000 VNĐ/năm, tùy doanh thu.
Đặt tên cửa hàng: Tên phải đúng quy định, không trùng lặp với các hộ kinh doanh khác trong cùng khu vực, không chứa từ ngữ vi phạm thuần phong mỹ tục.
Mã ngành kinh doanh: Chọn đúng mã ngành theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg. Ví dụ:
Bán lẻ quần áo: Mã 4771.
Quán ăn, quán cà phê: Mã 5610.
Hợp đồng thuê nhà: Nếu thuê mặt bằng, hợp đồng cần được công chứng hoặc chứng thực để tránh rủi ro pháp lý.
Quản lý chi phí: Lập kế hoạch tài chính rõ ràng để tránh lỗ trong giai đoạn đầu kinh doanh.
Câu hỏi thường gặp
Mở cửa hàng nhỏ tại nhà có cần đăng ký kinh doanh không?
Nếu bạn kinh doanh tại nhà với địa điểm cố định và hoạt động thường xuyên (như mở tiệm tạp hóa, quán nước), bạn cần đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể.
Kinh doanh online có cần đăng ký kinh doanh không?
Kinh doanh online nhỏ lẻ (như bán qua mạng xã hội) thường không cần đăng ký. Tuy nhiên, nếu bạn có kho hàng cố định hoặc doanh thu lớn, bạn nên đăng ký để hợp pháp hóa.
Chi phí đăng ký hộ kinh doanh cá thể là bao nhiêu?
Chi phí dao động khoảng 1.000.000-1.500.000 VNĐ, bao gồm phí đăng ký (100.000 VNĐ) và các chi phí liên quan như công chứng hợp đồng thuê nhà.
Không đăng ký kinh doanh có bị phạt không?
Có, nếu kinh doanh mà không đăng ký, bạn có thể bị phạt từ 2.000.000-3.000.000 VNĐ theo Nghị định 124/2015/NĐ-CP.
Cần giấy tờ gì để đăng ký kinh doanh cho cửa hàng nhỏ?
Bạn cần chuẩn bị Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, bản sao CCCD, hợp đồng thuê nhà (nếu có) và các giấy tờ bổ sung tùy ngành nghề.
Việc mở cửa hàng nhỏ có cần đăng ký kinh doanh hay không phụ thuộc vào hình thức và quy mô hoạt động. Nếu bạn kinh doanh nhỏ lẻ, không cố định địa điểm, bạn có thể không cần đăng ký. Tuy nhiên, với các cửa hàng có địa điểm cố định và hoạt động lâu dài, việc đăng ký kinh doanh là bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển. Nếu bạn cần hỗ trợ, hãy liên hệ Civillaw để được hướng dẫn chi tiết.
